Senin, April 28

Cerpen: Batang Kampar

Pabilo ambo muloi maninggaan kampuang dalam arati pai ʽmarantauʼ bukan pai pakansi?
Di awal taun 1967. Katiko baru tamaik SMP 3 Tanjuang Alam di Bukiktinggi. Sadang maso pancaroba, sadang puber. Baru ka tau di anak gadih nan rancak, baru ka pandai kanai ati. Baru ka pandai maisok. Baru ka pandai bauru-uru di labuah, mamadek-madek labuah ka ilia ka mudiak. Sarato jo parangai cingkahak lainno. Di kampuang kami di Koto Tuo Balai Gurah, alah ado urang tuo-tuo nan ʽmaramalkanʼ, nampak-nampakno, ka tamaik sampai di SMP tu sin pulo sakola paja tu no du.

Katiko sadang karitis tu, kakak sapupu ambo manyalamaik-an jo mambao pai marantau, manaruih-an sakola ka Pakan Baru dek awakno bakarajo di Caltex di Rumbai maso itu.

Katiko itu, untuak pai ka Pakan Baru dari Kiktinggi paralu wakatu 14 sampai 16 jam (untuak malalui jarak nan 221 kilo tu). Barangkek dari Bukiktinggi kiro-kiro sasudah pukuah tigo patangari, jo Batang Kampar nomor 10. Supirno si Duruih (Idrus), urang mudo nan elok baso. Sambia mambao oto jo tangan kida, tangan suokno ‘bagaritiak’ di kalason, muncuangno banyanyi sagalo macam lagu. Lai kajadi di kelok sambilan, indak baranti-baranti kalason tu badendang doh.

Barangkek antaro pukuah tigo pukuah ampek sasudah asa. Tibo di Lubuak Bangku manjalang mugarik. ‘Pasisia’ (pasasi) turun, makan ciek dulu. Ari dingin-dingin, nasi angek bagabun-gabun, makan jo ayam panggang, indak dapek nan kadisabuik. Sudah sumbayang mugarik, ari muloi malam, maetek-eteklah Batang Kampar mandaki pandakian kelok sambilan. Lapeh sain dari kelok sambilan, manuju ka Lubuak Jantan, jalan indak ado nan elok saketek juo lai tu doh. Sarupo naiak buaian kaliang awak di ateh oto tu. Kacapatan oto indak labiah pado limo jo sapuluah kilo sajam. Labiah capek jalan kuretangin pado jalan oto tu. Tiok sabanta turun naiak sitokar macaliak-an jalan nan kaelok kaditampuah oto. Namun kalason babunyi juo, si Duruih indak baranti juo badendang. Lagu-lagu saluang.

Oto bus saisuak nan basampik-sampik sangaik tu, sabana bagadimpik. Pasisia nan lalok, lalok juo. Nan maisok-maisok, juo. Alah kajadi duduakno di tangah, rokokno indak putuih-putuih. Iyo sabana tinggi toleransi awak katiko itu. Sanasib, sapanangguangan, indak banyak cencong. Oto maetek-etek juo laguah lagah. Kadang-kadang amuah talakak kapalo awak katunggak (ado tunggak bagai di dalam oto tu). Malalui rimbo gadang. Masih ado ‘inyiak’ malinteh biasono di jalan. Malalui Pangkalan Koto Baru, taruih ka Anam Koto, taruih ka Tanjuang Pauah, taruih ka Tanjuang Balik taruih ka Muaro Maek. Disiko ado jambatan ba ampang-ampang di ateh. Oto nan sarek muatan di ateh tenda, tapaso babongka dulu muatan tu. Di subarangan ciek-ciek, diangkek, ado pulo tukang angkek di sinan. Baitu masuak propinsi Riau sajak dari Tanjuang Balik, labuah lah rancak, lah dapek oto balari. Lapeh dari Muaro Maek, manjalang lubang kalam. Di dalam lubang kalam tu batambah bagaritiak kalason si Duruih (ano ko jaleh lah tuo pado ambo katiko itu). Ba’echo’ bunyi kalason. Tajago pasisia nan lalok.

Lapeh tangah malam tibo di Rantau Barangin. Alah baririk oto disinan mananti ‘kamalayang’. Tibo-tibo ‘malesat’ Sinar Riau dari balakang, mandaului oto nan antri sabanyak tu. Dek ‘Liau’ ko oto pos. Jadi dapek prioritas.

Dan palayangan di Rantau Barangin atau Danau Bingkuang saisuak tu, talok mambao duo buah bis, atau ciek bis jo ciek oto parah sakali ‘malayang’ no.

Kiro-kiro pukuah duo baru dapek giliran kami malayang ka subarang. Sadang diateh palayangan tu baganti tukang ‘garitiak’ kalason. Dari oto nan lain, sabab rupono kalason oto si Duruihko kabano lasuah. Baa ka indak, dek sabana dipaliarono di si Duruih.

Pukuah satangah tigo tibo di subarang. Jalan lah rancak, baaspal elok, lalu di Kuok, Aia Tirih, Bangkinang. Taruih ka Kampar. Tibo di Danau Bingkuang ari alah pukuah satangah ampek. Diulang pulo antri baliak. Pukuah limo baru dapek manyubarang. Pukuah satangah anam tibo di subaliak. Si Duruih indak mangalason lai. Sabab sajak dari Danau Bingkuang malalui Rimbo Panjang, ano lalok. Sitokar nan mambao oto. Lewaik saketek pado pukuah anam tibo di Pakan Baru. Di parantian oto nan sabalah kamari saketek dari Pasa Pusek. Itulah ari partamu ambo pai marantau, di awal taun 67.

Tidak ada komentar: